Trau dồi vốn từ có sẽ giúp bạn tăng khả năng linh hoạt, ứng biến cũng như tránh nói sai trong mỗi cuộc giao tiếp.
Hãy trau dồi vốn từ và đừng nói sai tiếng mẹ đẻ
Phan Khôi nói:"Người Việt Nam phải viết quốc ngữ cho đúng, dùng danh từ cho đúng". Người Việt Nam và thứ người nào cũng vậy, khi nói chuyện đừng nói sai tiếng mẹ đẻ.
Có nhiều người sang trọng, đi đứng ra điệu thầy cô, có chức quyền cao, đậu nhiều cấp bằng nhưng vốn từ ít đến một cách thương hại. Nói chuyện với ai, họ làm kẻ ấy hiểu sai điều họ muốn nói.
Ở nước ta có rất nhiều người phát âm sai bét, nói trật văn phạm, diễn đạt ý mơ hồ, lầm lẫn. Đáng tiếc nữa có cả hạng trí thức khinh thường tiếng mẹ cho nên hiện giờ, có biết bao người nói Pháp ngữ, Anh ngữ như bắp rang, nhưng khi dùng tiếng mẹ thì không khác gì một ngoại kiều. Họ hay xen lẫn vào câu tiếng Việt những tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng La tinh để diễn ý, vì quá nghèo vốn từ tiếng nước nhà.
Tiếng việt, tuy không phong phú bằng Hoa ngữ hay La ngữ. Nhưng hiện giờ, có lẽ nó được trên sáu bảy vạn tiếng. Đó là chưa kể những thổ ngữ, những tiếng lóng. Người ít vốn từ đã đành. Người cẩu thả đánh sai hỏi ngã đã đành, âm s, x sai đã đành, đằng này đến cách phát âm ch, tr cũng sai. Trung trực họ nói"chung chực".
Còn nạn dùng sai danh từ nữa:
- Ví dụ từ “Khả năng” tức là năng lực của con người, có thể làm được việc gì đó. Thế mà người ta đã viết những câu đại loại thế này: "Hôm nay, khả năng trời không mưa"," Khả năng con bò này sẽ chết vì bị bệnh". Nghe thực là kỳ cục và đáng xấu hổ. Tôi cho rằng, người ta đã nhầm lẫn giữa hai từ khả năng với khả dĩ.
- Ví dụ từ "Quá trình". Quá là đã qua, trình là đoạn đường. Quá trình là đọan đường đã đi qua. Nói thế này là đúng: “Quá trình thực hiện công việc đã gặp nhiều trở ngại.". Nhưng tôi lại thấy trong sách báo câu đại loại thế này: “Quá trình thực hiện công tác sắp tới của tôi là sẽ rất thuận lợi”. Thực là sai lắm rồi. Trong trường hợp nầy, phải dùng chữ tiến trình.
- Ví dụ từ "Chung cư". Từ chung ở đây không có nghĩa là chung chạ mà có nghĩa là cuối cùng (chung cuộc, chung kết). Vậy chung cư không phải là nơi nhiều người ở chung mà là nơi ở cuối cùng, tức là mồ chôn hay nghĩa địa. Vậy phải đổi từ chung cư thành chúng cư thì mới ổn.
Thực ra những trường hợp trên phần lớn là có thể bỏ qua được. Nhưng qua đó tôi cho các bạn biết: rất nhiều người dùng từ không đúng một lần nhưng vì không để ý dẫn đến nhiều hậu quả rất tai hại.
Do vậy. để dùng tiếng Việt một cách suất sắc, bạn cần:
1/ Lo cho mình có một vốn từ phong phú.
Muốn dụng ngữ phong phú, bạn cần đọc nhiều loại sách báo. Nên giao du với những người giỏi tiếng mẹ, bàn chuyện với nhà văn, chú ý học những tiếng chuyên môn, những tiếng lóng, tiếng địa phương, thổ ngữ của bất cứ người nào bạn giao tiếp. Khi nghe giảng hoặc nghe diễn thuyết ở đâu, cố gắng học cách dùng tiếng của diễn giả.
2/ Dùng từ cho chính xác.
Theo Gustave Flaubert, bất cứ điều gì ta nói, chỉ có một tiếng nào đó để diễn nó ra. Bạn hãy tìm cho được tiếng ấy.
Tóm lại, chúng ta cần rèn luyện tiếng mẹ đẻ để trở thành người nói chuyện hay, và làm cho người nghe có cảm tưởng tốt về nền giáo dục, về giá trị văn hóa của ta.
Nhận xét
Đăng nhận xét